De grote jongens en meisjes.

Hallo iedereen,

Na een ritje met de matattu en een wandeling door Kisumu zitten we nu voor de zoveelste keer in een internetcafe onze verhalen te vertellen. Het gaat nog prima hier. Het weer is nog altijd zonnig en warm. Nog steeds weinig regen al lijkt de regentijd al wel begonnen te zijn. Die begint normaal half maart en gaat ongeveer twee maanden duren. Gelukkig hebben wij er nog geen last van. Voor de mensen hier mag het wel meer gaan regenen al zagen we de rijst en de mais er vanmorgen mooi bijstaan. Met onze gezondheid gaat het goed. Geen problemen behalve mijn knie die me al een aantal weken plaagt. Maar daar is tot op heden mee te leven.

Gisteravond zijn we weer bij de groten geweest. We doen het om em om. Hennie bij de grote jongens en ik bij de meiden en de volgende dag andersom. Vooral aan het eind van de middag en 's avonds krijgen we met hen te maken. Ze komen dan terug van school. Allen ( ook de kleinen) worden door de chauffeurs van het centrum van school gehaald met de auto van het centrum. Met z'n allen lekker achterin. Zoveel mogelijk want zoveel te minder hoeft de auto op en neer te rijden. De school is ongeveer een half uur lopen vanaf het centrum. Na schooltijd gaat het schooluniform uit, trekken de kids andere kleren aan en rusten ze wat. Dat wil zeggen, ze liggen wat op het gras of zitten op de banken rondom hun slaapverblijven. Sommigen wassen zichzelf alleen of met hulp van een medestudent. Weer anderen doen hun wasje. Zoveel mogelijk moet iedereen dit zelf doen. Ook de kleinere kinderen van ongeveer negen jaar zag ik gisteren op en neer lopen met bakken water.

Alles wordt met de hand gewassen. Ook beddengoed en andere was. Dit wordt 's morgens gedaan door de drie wasdames in de zg wasserij. Zij wassen ook de kleren van de kleine kinderen. Wasdrogers kennen ze hier niet, want er is zon genoeg. Al het goed wordt gewoon op het gras gelegd om te drogen. Al het water wat op het centrum gebruikt wordt komt uit grote waterreservoirs onder het centrum. Het regenwater wordt daarin opgevangen. Een mooi en goedkoop systeem.

De groten willen tijdens deze rustmomenten altijd wel praten. Overal over hebben. Ze zijn nieuwsgierig naar Nederland, het weer daar, mijn familie, mijn werk enz. Ze willen mijn neven als beste vriend en met hen mailen, maar dat heb ik maar een beetje proberen af te houden. Willen Robin en Gertjan dit? Hun E-mail adres weggeven? Doe dit maar niet. Maar o, ze zijn zo nieuwsgierig naar de wereld waar wij vandaan komen. Het is ook wel te begrijpen. En...ze komen met hun kleine en soms grote problemen. En dan is het de kunst, proberen het juiste te doen of te zeggen.

Bij de groten zijn een aantal die serieus studeren en op de secundairi-school zitten. Tot november blijven zij nog op het centrum. Ze doen dan n.l. eind-examen en zullen in Nairobi of Mombassa gaan studeren, waar ze ook zullen gaan wonen in een soortgelijk centrum als waar ze nu verblijven. Nog twee weken en dan heeft iedereen vakantie, ook de kleintjes. De meeste kinderen gaan dan een maand naar huis en komen daarna voor een volgende semester van drie maand terug. Een paar kinderen blijven op het centrum omdat ze geen thuis meer hebben of niet gehaald worden.

Sommige kinderen hebben wel de leeftijd om te studeren maar niet het vermogen om te leren. Ze zitten dan soms in groep één terwijl ze al wel 12/13 jaar zijn. Met name 's avonds hangen zij er maar zo'n beetje bij, want dan is het studietijd en de meeste grote kinderen doen dan hun huiswerk. Zij die geen huiswerk hebben of niet kunnen leren, zetten we dan aan het kleuren. Er worden zo nogal wat mooie kleurplaten gemaakt. En ze vinden het telkens weer leuk om te doen terwijl je zelf denkt dat ze er misschien wel op uitgekeken raken. Niets is minder waar. Sommige kinderen zijn gehaaid. Pakken twee kleurplaten en waar blijven de kleurpotloden? Geleidelijk verdwijnen er een paar. Het is het proberen waard. Ze hebben zelf ook zo weinig. Hun persoonlijke spullen passen met gemak in een grote plastix zak. Een paar potloden passen daar dus altijd bij in. En je kan ze dan bijna ook geen ongelijk geven. Wij hebbben zoveel en zij zo weinig en ze zijn al blij met b.v. die genoemde plastix zak. Dan hebben ze tenminste iets waar ze hun spullen in kunnen doen.

Sommige jongens vinden Yatzee leuk. Ook zij die eigenlijk moeten leren. Hup, de schoolspullen maar aan de kant. 'Leren komt later wel', hoor je ze denken. En dan ineens is daar dan Zr. Ludevina, op inspectie??? Kijken of ieder doet wat hij of zij moet doen. Ach en dan ziet ze haar jongens en meiden in de weer met potloden en spelletjes ipv leerboeken. En dan is het even fronsen, er wat van zeggen en dan ziet ze ons zitten en dan.....loopt ze maar snel door.
Sommige kids begrijpen de regels van Yatzee niet echt. Je bent dan met drie kinderen aan het spelen, maar eigenlijk speel je voor hen en tegen jezelf. Ben, een spastische jongen vindt het prachtig, maar door zijn gooien beland er geregeld een steen op de grond. En dan moet er weer iemand een duik nemen. Het gooien van de dobbelstenen alleen al vinden de kinderen prachtig en is al een reden om mee te doen.

Ook is 'Mens erger je niet' in trek en ze vinden het prachtig om Nederlandse bladen te bekijken. Voor hen staan daar plaatjes in uit een andere wereld, de wereld van de blanke mensen. De plaatjes van eten, drinken, landschappen en mensen (mzungu's) worden met veel aandacht bekeken. En als ze ineens een foto van een half naakte vrouw/man zien hebben ook zij de grootste lol.

Vooral de grote meiden houden van kaarten maken en enveloppen versieren. En alles wat ze gemaakt hebben mogen ze meenemen en dat is natuurlijk prachtig. Maar eerst moeten ze met al die zelf gemaakte mooie spullen op de foto. Wat een feest. Het liefst één voor één en tot slot nog met elkaar. 's Avonds in bed zoek ik de mooiste foto's er tussen uit, want anders zijn de fotoschijfjes wel heel snel vol. Ze moesten eens weten.

Ook de foto's van mijn familie bekijken vinden ze bar interessant en ze vragen honderd uit. En als we 'uit' zijn geweest komt er stevast de vraag: "Mogen we de foto's zien"? En dan gaan we er maar weer met onze camera naar toe. En dan.....ze willen altijd dat we weer een foto van hen maken. Alleen of met zijn allen en dan weer opnieuw terug kijken. Ach, en zo kun je een avond vullen.

Rond half tien verdwijnen we meestal naar onze eigen stek. Het is dan mooi geweest. De kids moeten naar bed. De volgende morgen om vijf uur is het voor hen al weer vroeg op. Aankleden, wassen??? en weer opnieuw studeren??? Ze zeggen van wel, maar wij zijn er dan niet bij. En voor de kleinere van ongeveer 10 jaar is half tien dan eigenlijk al veel te laat. Eigenlijk moeten ze dan al lang op bed liggen. Maar de kids blijven meestal maar kleuren en talen niet over naar bed gaan. En door 'hun moeders' gestuurd worden, dat gebeurt gewoon niet. Moeder Margareth en moeder Rispa zijn 's avonds nergens te vinden. Ze komen denk ik pas op de proppen, als de kids op de slaapzalen arriveren, waar ze zelf al lopend met krukken en stokken en rijdend in hun rolstoel heen gaan.

De kinderen helpen elkaar veel. Als de een iets heeft laten vallen pakt de ander het op. Als een kind ons iets duidelijk wil maken en het lukt niet, schiet de ander vaak te hulp. Maar...ruzie maken kunnen ze ook als de beste. En dan geven ze elkaar rake meppen. Ze leven ook zo dicht naast elkaar. Dat is ook bijna niet te voorkomen. En voor zichzelf opkomen. Het is goed dat ze dat leren. In hun latere leven zullen ze als gehandicapte het nog moeilijk genoeg krijgen.

Tot zover eerst maar weer. Tot de volgende keer.

Dag Ineke